مسعود سلمانی حقیقی؛ عباس گنجعلی؛ سید مهدی نوری کیذقانی؛ حسین شمس آبادی
چکیده
امروزه رویکردهای نوینی در حوزه نقد ادبی وجود دارد که یکی از آنها نقد روانکاوی است. نقد روانکاوی فرمی از نقد ادبی است که برخی از مضامین و شگردهای روانکاوی را به متون ادبی اعمال می‌کند و تفسیرهایی از این ...
بیشتر
امروزه رویکردهای نوینی در حوزه نقد ادبی وجود دارد که یکی از آنها نقد روانکاوی است. نقد روانکاوی فرمی از نقد ادبی است که برخی از مضامین و شگردهای روانکاوی را به متون ادبی اعمال می‌کند و تفسیرهایی از این متون به دست میدهد. یکی از تئوریهای مطرح شده در این حوزه، نظریۀ روان پویه درمانی اروین یالوم است که به تبیین دلواپسی‌های چهارگانۀ غایی (هراس از مرگ، آزادی و مسئولیت انتخاب، تنهایی و پوچی) و ارائه راهکارهای درمان و کاهش آنها میپردازد. در این جستار با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی، به واکاوی دلواپسی‌های مزبور و راه حل درمان آن در رمان«زهر اللّیمون وقصص أخری» علاء الدّیب در پرتوی رویکرد یالوم پرداخته شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که دلواپسی‌های چهارگانه و شگردهای درمان آن در متن رمان نمایان است. این چهار دلهره بیشتر در شخصیتهای اصلی داستانهای موجود در رمان به چشم میخورد و سایر شخصیتها گشمده و حیران بودهاند. همچنین با بررسی دلواپسی‌های مذکور در متن رمان مشخص گردید، از مجموع 88 مورد، مؤلفۀ تنهایی با 42 مورد بیشترین سهم را در میان سایر دلواپسیها داشته است. مؤلفه پوچی با 26، آزادی و مسئولیت با 13 و هراس از مرگ با 7 مورد در ردههای بعدی قرار دارند.
